O patrimonio, en perigo

A parroquia de Ponte conta con diversos elementos arquitectónicos e arqueolóxicos que pasan desapercibidos ao público en xeral. Nos termos da mesma atopamos varios muíños (en desuso), a primeira central hidroeléctrica do concello (A Central de Pereiro, tamén en desuso), unha ponte que cruza o río Deza (A Ponte do Pozo Negro) e os restos doutra (A Ponte da Insua, que agarda a súa catalogación) e tamén o antigo adro parroquial de San Miguel. Chamado polos veciños O Cementerio Vello, O Atrio Vello ou A Iglesia Vella, este foi o lugar no que se situou a antiga igrexa de Ponte, do que xa se falou neste blog nos inicios do mesmo:
*A igrexa vella I (26 de setembro do 2012)
*A igrexa vella II (10 de outubro do 2012)

O Cementerio Vello // DFA

Son moitos os veciños de Ponte que a día de hoxe aínda se sorprenden ao saber deste emprazamento, e non é para máis. Hai que ter en conta que, desde o traslado da liturxia en 1863 á Capela dos Remedios (que se converteu na nova igrexa), o lugar apenas foi empregado como lugar de xogo dos máis cativos. Coas sucesivas reformas no novo templo, botouse man do material da igrexa vella ata o punto de non quedar nada máis que montóns de pedras pequenas de pouco valor para a construción. Conforme pasaron os anos, o antigo cemiterio convertiuse unicamente nun pequeno terreo pechado con algunhas árbores no seu interior.

A pesar da utilización da pedra da igrexa vella nas reformas da nova, aínda permaneceron neste recinto varias pedras con gravados ou labradas dunha determinada forma. Pero o seu descando neste lugar non foi precisamente eterno. De feito, un exemplo de desaparición dunha destas pedras "bonitas" tivo lugar hai uns anos. A segunte imaxe mostra un fragmento do que podería ser un sarcófago ou outro tipo de recipiente usado na igrexa. Esta imaxe foi tomada polo autor destas liñas no mes de abril do ano 2011, que tardaría máis dun ano en visitar de novo o lugar (xuño do 2012), percatándose da súa desaparición.

Pedra desaparecida do antigo cemiterio (2011) //DFA

Pero a cousa non quedou aí. Máis recentemente, aproximadamente hai dúas semanas, unha nova visita de quen escribe ao Atrio Vello revelou unha nova desaparición. Neste caso tratábase dunha pedra cadrada e de pouco grosor cun pequeno burato rectangular no seu centro que probablemente fose parte das pedras que cubrían unha sepultura. Esta estaba situada no muro occidental do adro antes da súa desaparición e, desafortunadamente, este autor non conta con ningunha imaxe da mesma.

Sinalado con liñas vermellas, o lugar que ocupaba a pedra. No seu lugar, foron colocadas varias pedras máis pequenas para disimular a falta // DFA

Sinalado con liñas vermellas, o lugar que ocupaba a pedra no valo oeste do adro // DFA

Estas e outras desaparicións unidas a algunha tentativa de desfacer este recinto durante o proceso de concentración parcelaria (na realización desta, a apertura dun camiño danou o recinto no lado oriental) fixeron e fan que futuras xeracións non poidan disfrutar o que os antepasados construíron coa suor das súas frontes e que non deixa de ser unha parte fundamental da historia desta parroquia. Manter e vixiar o noso patrimonio é o único xeito de que os que veñan tras de nós poidan admiralo.