Os nomes da terra V: A Torre

O dicionario da Real Academia Galega recolle o termo torre como unha construción estreita e alta que forma parte doutra máis ampla. No caso que traemos aquí, no lugar da Torre, nas proximidades de Rosende, non se conservan restos de ningunha construción deste tipo, aínda que tamén pode estár relacionado cun elemento do relevo como un penedo que sobresaíse polas súas dimensións.

Vista aérea da Torre // Visor de Información Xeográfica (modificada)

As terras que reciben o nome da Torre están situadas na marxe dereita do Regueiro de Rosende (ou río da Gouxa ou da Mera), nas proximidades da desembocadura do Regueiro de Meixomence neste, ao oeste dos núcleos habitados de Rosende e Piñeiro. Esta denominación aparece en diversos documentos ao longo da historia, como o foro de 1701 da Encomenda de Beade a varios veciños do antigo couto de Rosende, onde atopamos "Más la heredad y nabal da Torre, sembradura de nueve ferrados de pan, poco más o menos. Enfonda en el río da Mera y encima en heredad que poseen Pedro y Domingo de Outeiro, Pedro y Miguel Fernández, y de un lado en el camino real, y en el otro en el río do Piñeiro".  O camiño real aquí citado sería a antiga vía que conectaba a parroquia de Vilar con Rosende (en laranxa na imaxe superior), atravesando esta paraxe e cruzando o citado regueiro pola Ponte da Picota.

Tamén no Catastro de Ensenada (1753) atopamos referencias a esta denominación de repetidas ocasións: A Torre, A Torre de Abajo, Monte da Torre ou A Torre de Berdeal.  Convén dicir que este nome aparece moitas veces acompañado polos complementos "dos Condes" ou "dos Outeiros", en alusión a senllas familias propietarias destes terreos. Por exemplo, na referencia do Catastro de Ensenada, atopamos a dous membros da segunda das familias. 

No pasado ano 2016, A Torre foi centro de atención nos medios escritos pola descuberta dunha serie de petróglifos, que constitúen a primeira estación rupestre da parroquia (en vermello na imaxe). 

Petróglifos da Torre // D.G.A.

Para máis información sobre este achado, podedes consultar a descrición que fixo o investigador lalinense Daniel González Alén en:
*Un novo achado de petróglifos na parroquia de Ponte, La Voz de Galicia. Deza-Tabeirós (17/12/2016).