As nosas penedas

A composición do solo da nosa parroquia e a erosión durante miles de anos deixou á luz enormes formacións rochosas espalladas por toda a parroquia. Na entrada de hoxe centrareime nas que se atopan no  monte da Devesa.

A primeira delas é a "Peneda do Ladrón" situada nas proximidades da Xunta dos Ríos. Metros máis arriba atopamos a chamada "Peneda do Carbón". Xa no monte do Castañal, sobre o Pozo de Avogado, érguese a "Peneda dos Mozos", a de maiores dimensións. Todas elas albergan numerosas historias e anécdotas e, sobre todo, algunha que outra lenda, que deberiamos conservar.

Por último, sen saír da Devesa, atopamos outro topónimo que ten que ver coas rochas: o "Renque das Penedas", visible desde varios puntos da parroquia.

Un servidor no Renque das Penedas

Revisión da toponimia

Fai uns anos, cando o concello instalou uns paneis indicadores na nosa parroquia, sinalando os lugares, deicateime duns cantos erros en relación cos nomes dos núcleos de poboación da nosa parroquia.

Panel próximo ao lugar do Espiño, hoxe desaparecido.

Investigando pola miña conta, descubrín que os nomes foran escritos conforme os recolle o Nomenclátor da Xunta, onde nin tan sequera aparecen os nomes de todos os lugares. Entre os erros máis destacados están a falta do artigo nalgún nome (Sino en vez de O Sino, idem con A Aldea de Abaixo) ou a incorrección ortográfica (Carderrei en lugar de Casderrei). Así mesmo, foron obviados os lugares da Regueira e da Aldea de Arriba. Descoñezo como se deu esa situación, pero sería necerario que se arranxase, para o ben dos nosos veciños e da nosa parroquia.

A resaca do magosto

O pasado sábado tivo lugar o magosto no Local Social, onde se encheu de xente e, sobre todo, rapaces que non se cansaron de correr e xogar por entre as mesas e por fóra. Foi un éxito a acollida que tivo entre os veciños da parroquia, xa que había representación de todos os lugares da mesma. Déixovos un par de fotos a continuación (o resto poderédelas ver na miña conta de Facebook), non sen antes recoñecer o gran traballo realizado polos organizadores, para que a do sábado fose unha gran noite.

Dous intres da cea

Tempo de castañas e matanza

Estamos no mes de novembro e é tempo de recoller e almacenar dous produtos típicos da gastronomía galega. Estou a falar das castañas, moi usadas antes da chegada da pataca dende América, e a carne de porco, xa que, como di o refrán, esta é a época das matanzas. Pois con castañas asadas e con boa carne de porco celebraremos este sábado no Local Social o magosto da parroquia, organizado pola Asociación A Trabe. Só me queda dicir que vos agardo ver alí e de seguro que pasaremos unha boa noite de outono.

O Puzo Negro (II): Unha de lendas

Son moitas as historias que se contan arredor do Puzo Negro. Algunhas delas aínda perviven na memoria das xentes da parroquia e outras fóronse coas persoas que as oíran e coñecían. Hoxe deixovos aquí un par delas que de seguro vos resultarán curiosas.

Penedo a carón do Puzo Negro

A primeira conta que por debaixo do penedo da imaxe se mete auga do río que, tras recorrer un bo treito baixo o leito do mesmo, xorde de novo no Puzo das Anduriñas, próximo á Insua. A lenda baséase en que nese lugar se oe o son da auga saíndo á superficie.

Por outro lado, a segunda trata sobre a gran incógnita do Puzo Negro: a súa profundidade. Conta que no seu momento alguén atou unha pedra ao extremo dun adival e de seguido guindouna ao pozo, sendo necesarios outros seis adivais para que a pedra chegase ao fondo. Realidade ou fantasía, eso nunca o saberemos, pero deixovos que pensedes sobre isto e me digades que vos parece.

Cando Ponte albergou un sindicato

Corrían os anos trinta, tempo da II República, cando se iniciaron as obras de construción da vía do ferrocarril entre Zamora e a Coruña, no tramo Ourense-Santiago. A estas obras acudiron a traballar homes de todas as parroquias polas que pasaba e, ao abeiro das mesmas, foron xurdindo agrupacións sindicais en gran parte das citadas parroquias. A máis representativa do concello de Silleda foi a chamada "Unión Obrera de Ponte", constituída en 1931.

Trincheira e ponte de Laxes

Pero co inicio da Guerra Civil, as obras paráronse e os homes vinculados a este sindicato foron perseguidos e nalgúns casos axustizados, servindo de exemplo os irmáns Muiños do Castro ou Arturo Pérez Lázara de Silleda. Ademais, coma outros moitos, o sindicato sufriu incautacións de bens e cartos. A construción da vía reanudaríase anos despois baixo o franquismo, inaugurándose en setembro de 1958, pero a "Obrera de Ponte" desaparecería, quedando soamente na memoria dos nosos maiores, que a seguen recordando como "o sindicato da vía".

Para rematar, recoméndovos ler o artigo do profesor lalinense Manuel Igrexas sobre o movemento obreiro na nosa comarca:
- "O movemento obreiro na Comarca do Deza ata 1936"